I. Murat’ın I. Kosova Savaşı’nda şehit edilmesinden sonra yerine oğlu Yıldırım Bayezid geçti. Bayezid, “yıldırım” lakabını hak edecek şekilde hem Rumeli’de hem de Anadolu’da kısa sürede önemli fetihler gerçekleştirdi.
Anadolu Türk Birliğini Sağlamak için yapılan çalışmalar:
- Balkan seferleri sırasında Osmanlı Devleti’ne karşı ittifaklar kurulduğunu öğrenen I. Bayezid Anadolu’ya yönelerek beylikleri Osmanlı topraklarına katmaya başladı.
- 1390 yılında, Germiyan Oğulları, Aydın Oğulları, Menteşe Oğulları, Saruhan Oğulları beylikleri Osmanlı hakimiyetine girmiştir.
- 1392 yılında, Hamitoğulları ve Candaroğulları beylikleri egemenlik altına alınmıştır. Eretna Devleti (Kadı Burhanettin Devleti) ile Kırkdilim Savaşı yapılmıştır. Bu savaşı Osmanlı ordusu yenilmiştir. Savaşta Şehzade Ertuğrul şehit olmuştur. Kadı Burhanettin öldükten sonra Sivas, Kayseri ve Tokat alınmıştır (1398).
- 1402 yılında Osmanlı Devleti’ne karşı diğer devlet ve beyliklerle ittifaklar kuran Karamanoğulları beyliğinin üzerine yürünmüştür. Konya, Karaman, Niğde alındı.
Anadolu’da Yapılan Fetihlerin Sonuçları Nelerdir?
1. Anadolu Türk siyasi birliği sağlanmıştır.
- Anadolu’da Türkiye Selçuklu Devleti’nden sonra siyasi birliği sağlanmış oldu.
2. Yıldırım Bayezid’e karşı topraklarını kaybeden beyler Timur’a sığınmış ve onu Yıldırım Bayezid’e karşı kışkırtmışlardır.
- Bu gelişme Ankara Savaşı’nın çıkmasında etkili olmuştur.
3. Menteşeoğulları ve Aydınoğulları gibi denizci beyliklerin alınması Osmanlı Devleti’nin denizcilik alanında gelişmesini sağlamıştır.
4. Anadolu beyliklerinin alınmasıyla birlikte genişleyen toprakların yönetilmesini kolaylaştırmak için Anadolu Beylerbeyliği kurulmuştur.
- Rumeli Beylerbeyliği I. Murat döneminde kurulmuştu.
DİKKAT EDELİM:
I. Bayezid (Yıldırım), İstanbul’u kuşatan ilk Osmanlı padişahıdır. Yıldırım Bayezid farklı zamanlarda İstanbul’u dört defa kuşatmış ancak sonuç alamamıştır.
- İstanbul’un kuşatılması sırasında şehre yardım gelmesini önlemek için Güzelce (Anadolu) Hisarı yaptırmıştır.
- İstanbul kuşatmalarının amacına ulaşmamasında teknik olarak yeterli hazırlıkların yapılmaması (surları yıkacak toplar vb.), Balkanlarda baş gösteren haçlı tehlikesi, Anadolu’da Karamanoğullarının saldırıları ve Timur tehlikesinin açığa çıkması etkili olmuştur.
Niğbolu Savaşı (1396)
Nedenleri:
- Osmanlı Devleti’nin İstanbul’u kuşatması,
- Osmanlı Devleti’nin Bulgar krallığına son vermesi,
- Osmanlı Devleti’nin Venedik donanmasına zarar vermesi,
- Osmanlı Devleti’nin Bosna ve Arnavutluk’a yerleşmesini önleme düşüncesi,
- Bizans’ın Avrupa’dan yardım istemesi,
- Papa’nın Avrupa devletlerini Osmanlı Devleti’ne karşı savaşa davet etmesi,
Savaş:
- Avrupa Devletlerinin oluşturduğu Haçlı ordusu Osmanlı ordusu tarafından mağlup edildi.
- Bulgaristan Osmanlı Devleti topraklarına katılmıştır.
- Halife tarafından Yıldırım Bazeyid’e Sultan-ı İklim-i Rum unvanı verildi.
Önemi:
- Anadolu Türk birliğinin sağlanmasına katkı sağlamıştır.
- Ortaçağ’da hazırlanan en büyük haçlı seferidir.
ANKARA SAVAŞI -1402
- Timur ile Yıldırım Bayezid arasında gerçekleşmiştir.
Nedenleri:
- Yıldırım Bayezid tarafından toprakları alınan Anadolu’daki beylerin Timur’a sığınmaları ve onu Yıldırım Bayezid’e karşı kışkırtmaları,
- Her iki sultanın da Türk İslam dünyasına lider olmak istemesi
- Timur’un Çin seferi öncesinde arkasında güçlü bir devlet bırakmak istememesi,
- Timur tarafından yıkılan Celayir’in Sultanı Ahmet Han ve Karakoyunlu Devletinin Hükümdarı Kara Yusuf, Timur’un eline geçmemek için Osmanlı Devletine sığınmaları ve Yıldırım Bayezid’in bu beyleri Timur’a teslim etmemesi,
- Timur ve Bayezid’in birbirlerine hakaret derecesine uzanan mektuplar göndermesi.
- Timur’un Sivas ve çevresinde katliam yapması,
- Timur’un Osmanlı Devleti’nin kendisine bağlılığını bildirmesini istemesi,
Osmanlı ve Timur kuvvetleri Ankara’nın Çubuk Ovası’nda karşılaştı. İlk saldırı Osmanlılardan geldi. Timur Osmanlı güçlerinin bu saldırısında sarsılmış ancak ordusundaki fillerin verdiği avantajla Osmanlıları durdurmayı başarmıştır. Osmanlı Devleti’nin bozguna uğramasında Anadolu beyliklerinin askerleri ile Kara Tatar birliklerinin savaşta saf değiştirip Timur’un yanına geçmeleri de etkili olmuştur. Yıldırım Bayezid ve oğulları Şehzade Musa ile Şehzade Mustafa, Timur ordusu tarafından esir edildi.
Sonuçları:
- Anadolu Türk siyasi birliği bozulmuştur.
- Timur daha önce Osmanlı hakimiyetinde olan beyliklerin tekrar kurulmasını istemiştir.
- Timur böylece devletinin batısında kendisine sorun çıkarabilecek bir devletin olmasını önlemek istemiştir.
- Osmanlı Devleti yıkılma tehlikesi geçirmiştir.
- 11 yıl süren Fetret Devri yaşanmıştır.
- I. Bayezid’in oğulları arasında taht mücadelesi başlamıştır.
- Osmanlı Devleti’nin Balkanlardaki ilerleyişi durmuştur.
- İstanbul’un fethi gecikmiştir.
- İlk ve son kez bir Osmanlı padişahı esir düşmüştür.
- Akkoyunlu Devleti güçlenerek Osmanlı Devletini tehdit eder bir güç olmuştur.
- Anadolu’daki huzur ve güven ortamı bozulmuştur.
https://www.kulturportali.gov.tr/turkiye/bursa/gezilecekyer/yildirim-turbesi
Yıldırım Bayezid Dönemi Ders Notu
Yıldırım Bayezid Dönemi Ders Notu
